Tandvleesproblemen - parodontologie in Gouda

Parodontologie komt van paro dont, rond de tand, en houdt zich bezig met aandoeningen van het tandvlees en het kaakbot. Het gaat dan vooral om tandvleesontstekingen die kunnen leiden tot het verlies van kaakbot en uiteindelijk ook het verlies van tanden en kiezen.

Komt tandvleesontsteking vaak voor?

Helaas heeft bijna iedereen tandvleesontsteking. De ernst daarvan verschilt echter sterk tussen mensen. Omdat tandvleesontsteking meestal geen pijn doet, wordt het vaak te laat ontdekt en behandeld. Door tandvleesontsteking trekt het kaakbot terug en gaan tanden en kiezen uiteindelijk los staan. Daardoor vormt tandvleesontsteking net zo’n grote bedreiging voor uw gebit als tandbederf (cariës).

Gezond tandvlees

Rondom tanden en kiezen zitten tandvlees, kaakbot en vezels, het parodontium. Het parodontium vormt het steunweefsel van de tanden en kiezen. Gezond tandvlees zit vast aan de tanden en kiezen. Bij de rand van het tandvlees zit tussen het tandvlees en de tanden en kiezen een smalle ondiepe ruimte. Deze smalle ruimte heet de pocket en is bij gezond tandvlees hooguit 3 mm diep. Sterke vezels verbinden de wortels van de tanden en kiezen met het kaakbot waardoor zij vast in het bot staan. Gezond tandvlees is roze van kleur, ligt strak om de tanden en kiezen en bloedt niet bij het poetsen en eten. Ook bloedt het niet als de tandarts of mondhygiënist het onderzoekt.

Tandplak

In uw mond zitten altijd bacteriën. Die bacteriën hechten zich aan het oppervlak van uw tanden en kiezen en vormen zo een kleverig laagje dat tandplak wordt genoemd. Zelfs als u niet zou eten en drinken, vormt zich elke dag een nieuw laagje tandplak. Tandplak heeft ongeveer dezelfde kleur als de tanden en kiezen waardoor het nauwelijks opvalt. Als de tandplak zich net gevormd heeft, is het nog zacht en daardoor gemakkelijk te verwijderen met uw tandenborstel.

Gingivitis

Als u de tandplak niet dagelijks volledig verwijdert d.m.v. een goede mondhygiëne veroorzaken de bacteriën in de tandplak een ontsteking in het tandvlees. Het eerste stadium van die ontsteking heet gingivitis.
U kunt ontstoken tandvlees vaak zelf herkennen: het is rood, gezwollen, slap en een beetje glanzend en sluit niet meer strak om de tanden en kiezen. Ook als u wat bloed ziet tijdens het poetsen of na het gebruik van een tandenstoker is dat een belangrijk signaal dat uw tandvlees ontstoken is. Ontstoken tandvlees is trouwens zelden pijnlijk.
Als de ontsteking in het tandvlees niet duidelijk zichtbaar is en er geen klachten zijn, bestaat het risico dat u uw tandvleesontsteking niet opmerkt. De tandarts of mondhygiënist kan dat gelukkig wel door een eenvoudig onderzoek. Regelmatige controle is dus noodzakelijk!
Na verloop van tijd wordt het ontstoken tandvlees slapper, neemt het aantal bacteriën onder de rand van het tandvlees toe en wordt de ruimte tussen uw tandvlees en de tanden en kiezen – de pocket – dieper. Door het toenemen van de pocketdiepte kunt u de bacteriën in de pocket niet meer met de tandenborstel verwijderen. Daardoor kan uiteindelijk schade aan het parodontium ontstaan.

Als gingivitis op tijd wordt behandeld, zal het tandvlees volledig herstellen en treedt er geen blijvende schade op aan het parodontium. Daarvoor zijn een goede mondhygiëne en behandeling door de mondhygiënist of preventie-assistente noodzakelijk. De behandeling is meestal van korte duur en bestaat uit instructies mondhygiëne, een grondige reiniging van het gebit waarbij tandplak en tandsteen worden verwijderd en het polijsten van de tanden en kiezen.
Achtergebleven tandplak kan verkalken tot tandsteen. Tandsteen zelf is niet schadelijk voor het tandvlees omdat het geen levende bacteriën bevat en dus geen ontsteking kan veroorzaken. Maar aan het ruwe oppervlak van tandsteen hechten zich heel gemakkelijk veel bacteriën die bovendien moeilijk zijn weg te poetsen. Tandsteen kunt u zelf niet verwijderen met uw tandenborstel. Daarom moet tandsteen regelmatig worden verwijderd door de tandarts, mondhygiënist of preventie-assistente.

Parodontitis

Als gingivitis niet op tijd wordt behandeld, zal deze – bij een beperkte groep mensen – overgaan in het tweede stadium van tandvleesontsteking: parodontitis.

Bij parodontitis zijn ook het kaakbot en de vezels betrokken bij de tandvleesontsteking. Daardoor worden de vezels aangetast, het kaakbot trekt zich terug en de pockets worden dieper. De tandplak in de verdiepte pockets is onbereikbaar voor de tandenborstel en stokers of ragers. Daardoor breidt de ontsteking zich steeds verder uit in de diepte en zal nog meer kaakbot verloren gaan. Parodontitis geeft zelden pijnklachten waardoor het lang onopgemerkt kan blijven. De tandarts en mondhygiënist kunnen parodontitis echter goed opsporen met een onderzoek van het parodontium.

Behandeling parodontitis

Behandeling van parodontitis kan verder verlies van kaakbot voorkomen. Een goede dagelijkse mondhygiëne, behandeling door de mondhygiënist en in ernstige gevallen verwijzing naar de parodontoloog zijn daarbij noodzakelijk.
Na een uitgebreid mondonderzoek wordt een behandelplan met u besproken. De behandeling kost meestal meer tijd dan de behandeling van gingivitis en bestaat uit instructies mondhygiëne, een grondige reiniging van de verdiepte pockets rondom de tanden en kiezen en daarna soms ook nog een operatieve behandeling. De behandeling vraagt veel discipline van de patiënt bij de mondhygiëne en een goede motivatie.

Gaat gingivitis altijd over in parodontitis?

Niet iedereen die gingivitis heeft, krijgt na verloop van tijd ook parodontitis. Hoe dat komt is nog niet volledig duidelijk. Wel is bekend dat niet iedereen dezelfde soorten bacteriën in de tandplak heeft. Sommige mensen hebben ‘agressievere’ bacteriën in de tandplak dan andere mensen waardoor zij een groter risico lopen op verlies van kaakbot. Met een bacteriologisch onderzoek kan worden vastgesteld welke schadelijke bacteriën in uw tandplak aanwezig zijn. Uw tandarts of mondhygiënist haalt daarvoor tandplak uit uw diepe pockets en laat die in een microbiologisch laboratorium onderzoeken. Afhankelijk van het resultaat van de test kunnen in de behandeling antibiotica worden gegeven om de schadelijke bacteriesoorten sterk te verminderen of te elimineren. Daardoor zal de behandeling een beter resultaat geven. Ook gezondheid, weerstand en leefgewoonten spelen een belangrijke rol bij het krijgen van parodontitis. Zo geven diabetes, roken en stress een verhoogde kans op het krijgen van parodontitis. Tot nu toe is het echter niet met zekerheid te voorspellen bij wie gingivitis overgaat in parodontitis. Daarom is het verstandig om tandvleesontsteking te voorkomen.